Pan Tadek, czyli temat rzeka

Czy wiecie, że właśnie 13 lutego Adam Mickiewicz ogłosił zakończenie prac nad swoim wielkim dziełem? Oczywiście, miało to miejsce w 1834, jak dowiedzieliście się podczas lekcji. 

Pełny tytuł utworu brzmi:  

PAN TADEUSZ

CZYLI OSTATNI ZAJAZD NA LITWIE.
HISTORIA SZLACHECKA Z R. 1811 I 1812,
WE DWUNASTU KSIĘGACH WIERSZEM.

Rękopis Pana Tadeusza przechowywany jest w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu, w szkatule z mahoniu i kości słoniowej - o, takiej:

  (Wikipedia)

Zerknijcie na poniższą tablę, policzcie na ile języków został przetłumaczony utwór. Źródło: Wikipedia.

Język przekładu	Data pierwszego wydania	Tłumacz(e)	Uwagi
albański	1998	Jorgo Gjikondi
angielski	1885	Maude Ashurt Biggs
bułgarski	1901	Efrem Karanow
białoruski	1859	Wincenty Dunin-Marcinkiewicz	rękopis po wydaniu dwóch ksiąg skonfiskowała carska cenzura. Wydany dopiero w 1907
chiński	1955	Sun Yun	przekład z tłumaczenia angielskiego
chorwacki	1893	Tomislav Maretić
czeski	1882	Eliška Krásnohorská
duński	1958	Waldemar Roerdam
esperanto	1918	Antoni Grabowski
fiński	1921	V. K. Trast
francuski	1844	Krystyn Piotr Ostrowski i E. Haag
gruziński	1953–1955	W. Ugrechelidze Ugorski
hebrajski	1921	Josef Lichtenbaum
hiszpański	1885	Leon Medina
holenderski	2003	Tom Eekman
japoński	1934	Asadori Kato	przekład prozą z języka angielskiego
jidysz	1939	Dawid Königsberg
kaszubski	2010	Stanisław Janke
koreański	2005	Jeong Byeongwon i inni
litewski	1924	Antonas Valaitis, Konstantinas Šakenis
łotewski	1964	Jāzepo Osmanis
niemiecki	1836	Richard Otto Spazier
rosyjski	1875	Nikołaj Berg
rumuński	1956	Miron Radu Paraschivescu
serbsko-chorwacki	1951	Đorđe Šaula
słowacki	1962	Rudolf Skukálek
słoweński	1974	Rozka Štefanova
szwedzki	1898	Alfred Jensen
ukraiński	1927	Maksym Rylski
węgierski	1957	Ewa Sebök
wietnamski	2008	Nguyễn Văn Thái
włoski	1871	Arrigo Boito

Rozmawialiśmy o starożytnej tradycji epopei. Najwyraźniej Adam Mickiewicz także był wielbicielem tego gatunku. W utworze odnajdujemy cytaty z polskiego tłumaczenia Iliady, którą czytał w młodości. Porównajcie sami:

I z boku wedle wnętrza szatę mu przewierci

Schylił się zręcznie Parys i wydarł się śmierci.

U Mickiewicza czytamy:

Uderza w dno gitary, na wylot ją wierci,

Schylił się na bok Ryków i tak uszedł śmierci.

 

We wrześniu 2012 Polskie Radio zorganizowało Narodowe Czytanie "Pana Tadeusza". 
Więcej o tej akcji tutaj: Narodowe czytanie "Pana Tadeusza" .
O tajemniczym języku epopei przeczytać możecie tutaj: Rewolucyjny język "Pana Tadeusza".

Jak napisałam w tytule postu, "Pan Tadeusz" to temat rzeka, a dzisiaj mieliście do czynienia zaledwie z maleńką kałużą :):). Na zakończenie okładka książki, o której mówiłam dzisiaj podczas lekcji:

 

PS Panie M., mam nadzieję, że wiadomości o koncercie Jankiela już przygotowane! :):):)